Interocepcja
Czym jest interocepcja i dlaczego jest kluczowa dla Twojego zdrowia fizycznego i psychicznego? Jak masaż i terapia manualna mogą wpłynąć na ten "szósty zmysł"?
Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, skąd wiesz, że jesteś głodny, spragniony, czy że Twoje serce bije szybciej ze strachu?
To właśnie interocepcja- zmysł, który pozwala Ci odczuwać i interpretować sygnały płynące z wnętrza Twojego ciała. To swoisty wewnętrzny kompas, który informuje Cię o Twoim stanie fizjologicznym i emocjonalnym.
Interocepcja: ósmy zmysł
Choć tradycyjnie mówimy o pięciu zmysłach, coraz częściej w kontekście integracji sensorycznej wspomina się o interocepcji jako o ósmym zmyśle. Jest ona fundamentem naszej świadomości cielesnej i ma ogromne znaczenie dla utrzymania homeostazy, czyli wewnętrznej równowagi organizmu. To dzięki niej jesteśmy w stanie zaspokajać nasze podstawowe potrzeby, takie jak jedzenie, picie czy sen.
Znaczenie interocepcji dla zdrowia
Zdrowie Psychiczne:
Dokładne odczytywanie sygnałów interoceptywnych jest nierozerwalnie związane z naszym zdrowiem psychicznym. Zdolność do zauważania subtelnych zmian w ciele, takich jak przyspieszony oddech czy napięcie mięśni, pozwala na wczesne rozpoznanie i regulację emocji. Badania wskazują, że osoby z lepiej rozwiniętą świadomością interoceptywną rzadziej doświadczają lęku i depresji. Zaburzenia w odczuwaniu sygnałów z ciała mogą natomiast leżeć u podstaw wielu problemów psychicznych, w tym zaburzeń odżywiania czy zespołu stresu pourazowego (PTSD).
Zdrowie Fizyczne:
Interocepcja odgrywa również kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia fizycznego. To ona informuje nas o bólu, zmęczeniu czy zbliżającej się chorobie, motywując do podjęcia odpowiednich działań- odpoczynku, wizyty u lekarza czy zmiany diety. Prawidłowe funkcjonowanie tego zmysłu jest niezbędne do utrzymania zdrowych nawyków i ogólnego dobrego samopoczucia.
Interocepcja a terapia manualna i masaż
W jaki sposób terapia manualna i masaż łączą się z interocepcją? Poprzez dotyk i pracę z ciałem, terapeuci stymulują receptory znajdujące się w skórze, mięśniach i powięzi. Ta stymulacja wysyła do mózgu bogactwo informacji interoceptywnych, które mogą pomóc w "resetowaniu" i lepszym dostrojeniu tego wewnętrznego kompasu.
Stymulacja Powięzi:
Szczególną rolę w kontekście interocepcji odgrywa powięź- sieć tkanki łącznej otaczającej nasze mięśnie, kości i narządy. Jest ona bogato unerwiona, w tym we włókna nerwowe odpowiedzialne za przewodzenie informacji interoceptywnych. Techniki terapii manualnej, takie jak masaż głęboki czy terapia punktów spustowych, oddziałując na powięź, mogą wpływać na świadomość ciała i odczuwanie emocji. Badania sugerują, że manualna stymulacja powięzi aktywuje obszary w mózgu odpowiedzialne za przetwarzanie emocji i świadomość ciała.
Techniki Relaksacyjne:
Terapie takie jak masaż relaksacyjny, poprzez redukcję napięcia mięśniowego i promowanie stanu głębokiego odprężenia, również przyczyniają się do poprawy świadomości interoceptywnej. Wyciszenie i skupienie na doznaniach płynących z ciała podczas sesji masażu uczy nas, jak być bardziej "tu i teraz" w swoim ciele, co przekłada się na lepsze rozumienie jego potrzeb na co dzień.
Jak poprawić swoją świadomość interoceptywną?
Oprócz korzystania z dobrodziejstw masażu i terapii manualnej, istnieje wiele sposobów na samodzielne rozwijanie świadomości interoceptywnej. Należą do nich między innymi:
-
Praktyka uważności (mindfulness): Regularna medytacja i skanowanie ciała pomagają w nauce skupiania uwagi na doznaniach płynących z wnętrza.
-
Joga i tai chi: Te formy aktywności fizycznej łączą ruch z oddechem i świadomością ciała, co naturalnie wzmacnia interocepcję.
-
Ćwiczenia oddechowe: Skupienie się na oddechu jest jednym z najprostszych i najskuteczniejszych sposobów na nawiązanie kontaktu ze swoim ciałem.
Podsumowując, interocepcja jest niezwykle ważnym, choć często niedocenianym zmysłem, który ma fundamentalne znaczenie dla naszego zdrowia i dobrego samopoczucia. Terapie manualne i masaż, poprzez swoją pracę z ciałem, oferują potężne narzędzie do poprawy naszej świadomości interoceptywnej, co z kolei może prowadzić do lepszej regulacji emocjonalnej, mniejszego odczuwania bólu i ogólnej poprawy jakości życia. Warto więc zadbać o swój "wewnętrzny kompas"- dla dobra ciała i ducha.
Gawęda, Ł., & Prochwicz, K. (2015). Rola świadomości interoceptywnej w regulacji emocji i powstawaniu zaburzeń lękowych. Psychiatria Polska, 49(5), 957–968.
Siwiak, E., & Jarema, M. (2016). Interocepcja- neurobiologiczne podłoże i znaczenie w wybranych zaburzeniach psychicznych. Psychiatria, 13(1), 29–35.
Bordoni, B., & Marelli, F. (2017). The Fascial System and Interoception in the Re-establishment of Body Homeostasis. The Journal of Alternative and Complementary Medicine, 23(8), 585-587.
Craig, A. D. (2002). How do you feel? Interoception: the sense of the physiological condition of the body. Nature Reviews Neuroscience, 3(8), 655–666.
Calsius, J., et al. (2016). Touching the void: interoceptive awareness in medically unexplained symptoms. In: The Interoceptive Mind: From Homeostasis to Awareness. Oxford University Press, Oxford, 280-297.
Schleip, R. (2012). Fascia as a sensory organ: A new model for the explanation of unexplained pain syndromes. W: Schleip R, Findley T, Chaitow L, Huijing P. (red.). Fascia: The Tensional Network of the Human Body. Churchill Livingstone, Edinburgh.
Adres
Nabielaka 15,
Warszawa 00-743
Kontakt
Menu
Śledź mnie